HABER MERKEZİ- 138 milletvekilinin imzası ile Torba Kanun'un bazı maddelerinin iptali istemiyle açılan davayı Anayasa Mahkemesi 30 Haziran 2022'de görüşüp karara bağlamıştı. AYM'nin aldığı iptal kararları yaklaşık 6 ay sonra dünkü (12 Ocak 2023) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
2018 yılında Torba Kanun'a giren ve birçok akademisyen, askeri personel ve diplomatın ihracı ve görevlerine dönememelerini kapsayan düzenleme iptal oldu. Söz konusu maddeler kamu oyunda OHAL'in devamı olarak görülmüş ve kapsadığı kesimler içinde ihraç listesi olarak algılanmıştı. Uygulama 4 yıldan fazla sürmüştü.
İptal edilen maddeler ve hangi kesimleri ilgilendirdiğini ise CHP'li Prof. İbrahim Özden Kaboğlu attığı tweet dizisi ile açıklık getirdi.
İPTALLER RESMİ GAZETE'YE GİREREK YASALAŞTI
2018'de sona eren OHAL uygulamalarının devamı sağlayan "7145 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un bazı maddeleri, CHP'nin Anayasa Mahkemesi'ne açtığı dava ile iptal edilmişti. TBMM'den geçirilerek Torba Kanun ile 25 Temmuz 2018'de uygulaya sokulan bu düzenlemeler bazıları CHP'nin açtığı dava ile Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilse de birçok maduru ilgilendiren iptal kararları 6 ay sonra dünkü Resmi Gazete ile yasalaştı.
İşte CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu CHP Grup Sözcüsü Prof. İbrahim Özden Kaboğlu'nun açıklamaları:
KABOĞLU: CUMHUR İTTİFAKI'NIN OHAL HUKUKUYLA ÜLKE YÖNETME İRADESİNİN VE HUKUK DEVLETİNE KARIŞTIKLARININ KANITI
1-Bugün Anayasa Mahkemesi çok geç, eksik ama önemli bir karar verdi. Başvurumuz üzerine, 24 Haziran seçimleri sonrası ilk kabul edilen OHAL Yasası olarak adlandırdığımız 7145 sayılı yasaya ilişkin kararını dört buçuk yılın sonunda verdi.
2-OHAL hukuksuzluklarına bir nebze olsun dur diyebilen bu kararla aynı gün, AKP'nin gaz odası işlevi gören Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu, elindeki dosyaları tamamladığını 5 yıllık faaliyet raporu ile duyurdu.
3-Kamudan uzaklaştırılan akademisyenlerin görevlerine iadesi halinde kendi üniversiteleri veya üç büyük ildeki üniversitelere dönebilmelerini engelleyen ve göreve başlamamaları halinde mali haklarına ilişkin hukuki yolları tıkayan kural iptal edildi.
4-Kamudan uzaklaştırılan TSK, Emniyet ve Dışişleri Bakanlığı mensuplarının görevlerine iadeleri halinde eski görevlerini dönmelerini engelleyen ve ilgili kurumlarda kurulacak araştırma merkezlerinde istihdamlarını öngören kural iptal edildi.
5-Kamudan uzaklaştırma tedbiri uygulananlar ile suç soruşturması veya kovuşturması yürütülenlerin ve eşlerinin pasaportlarının iptaline olanak tanıyan kural, seyahat özgürlüğüne aykırı olduğu ve kanunilik unsuru taşımadığı için iptal edildi.
6-Tutukluluk itirazlarının dosya üzerinden, şüpheli veya sanık dinlenilmeden gerçekleştirilmesini ve yine tahliye taleplerinin de duruşmasız incelenmesini düzenleyen kurallar, kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkına aykırı olduğu için iptal edildi.
7-TMSF'nin kayyım olarak atandığı dosyalarla ilgili olarak hak, yetki, sorumluluk ve muafiyetleri düzenleyen kuralların yürürlüğünün uzatılmasına ilişkin kurallar, belirlilik unsurunu sağlamadığı için iptal edildi.
8-Ayrıca MİT'in Bilgi Edinme Kanunu'ndan muaf tutulması, silahlı kuvvetler ve emniyet mensuplarının rütbelerinin yargısal bir karara dayanmadan sökülebilmesine olanak taşıyan kurallar da iptal edildi.
-9 İptal edilen düzenlemeler, Cumhur İttifakının OHAL hukukuyla ülke yönetme iradesinin ve hukuk devletine karşıtlıklarının kanıtıdır. 2023 yılı demokratik hukuk devleti açısından da yaşamsal bir eşiktir.
1) Bugün Anayasa Mahkemesi çok geç, eksik ama önemli bir karar verdi. Başvurumuz üzerine, 24 Haziran seçimleri sonrası ilk kabul edilen OHAL Yasası olarak adlandırdığımız 7145 sayılı yasaya ilişkin kararını dört buçuk yılın sonunda verdi.
— İbrahim Özden Kaboğlu (@ibrahimkaboglu) January 12, 2023
OHAL YASALARININ DEVAMI SAYILAN MADDELERE İPTAL EDİLDİ
TBMM üyeleri Engin Altay, Özgür Özel, Engin Özkoç ile birlikte 138 milletvekilinin imzası ile OHAL yasasının bazı maddelerinin iptali için dava açılmış, iptal davası Haziran 2022'de karara bağlanmıştı.
OHAL sona erse de Torba Kanun'a giren bu maddeler aynı uygulamaların devamını sağlamıştı.
Haklarını kaybeden birçok kesimi ilgilendiren kararlar dün Resmi Gazete'de yayımlandı. Anyasa Profesörü İbrahim Kaboğlu'ndan ise yayımlanan kararların ne anlama geldiğine dair bir açkılama geldi.
OHAL NE ZAMAN BİTTİ? TORBA KANUN MECLİS'TEN NE ZAMAN GEÇTİ?
15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından yürürlüğe giren OHAL uygulaması ile 701 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile başta TSK'dan olmak üzere 18 bin 632 kişi ihraç edilmişti.
3 ay aralıklarla 7 kez uzatılan Olağanüstü Hal, 18 Temmuz 2018'de itibariyle sona ermişti. Ancak 24 Haziran seçimleri sonrası 2 yıl yürürlükte kalan OHAL uygulaması sona erse de Cumhurbaşkanlığı kararnameleri KHK'lara benzer işlevleri görmeye devam etmişti. OHAL uygulamalarının sonra ermesinin arından bir hafta sonra ise "7145 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" torba kanun ile Meclis'ten geçirilerek uygulanmaya başlamıştı.
