Ferit Demir-Evren Demirdaş/Elâzığ
Elazığ ve Tunceli bölgesinde küçükbaş hayvancılık yaparak geçimlerini sağlayan üreticiler başta arpa olmak üzere sektördeki birçok gider maliyetlerinin artmasına tepki göstermek amacıyla Elazığ Toprak Mahsulleri önünde yaptıkları basın açıklamasında özellikle TPO'nin son bir yıl içinde arpa fiyatlarına yüzde 140 zam yaptığını ve bölgede hayvancılığın bitme noktasına getirildiğini öne sürdüler. Birçok küçükbaş havyan üreticisi gazetecilere yaptıkları açıklamalarda, artık küçükbaş hayvancılık yapamaz duruma geldiklerini, tükendiklerini, devlet desteğinin olmadığını tüccarların para kazandığını, üreticinin korunmadığını öne sürerek açıklamalarda bulundular.
Elazığ Toprak Mahsulleri Ofisi önünde toplanan Tunceli ve Elazığ küçükbaş hayvan üreticileri adına konuşan Şavak-Der Başkanı Naim Doğan, küçükbaş hayvancılık yapan üreticinin artık tükenme noktasına geldiğini belirterek şöyle konuştu; “Üreticiler olarak yem, arpa, saman fiyatlarındaki fahiş artıştan dolayı birçoğumuz hayvanımızı satmak zorunda kalmakta olup bazı üreticiler ise hayvan sayısını azaltma yoluna gitmektedirler. Gıda ve Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına, TMO Genel Müdürlüğüne ve ilgili tüm kurumlara buradan sesleniyoruz; Üreticinin sesini duyun, üreticiler olarak bizler tükenme noktasına geldik”
“FAHİŞ ARTIŞLARDAN DOLAYI BİRÇOĞUMUZ HAYVANLARIMIZI SATTIK”
Şavak-Der Başkanı Naim Doğan, açıklamasının devamında TMO’Nin açıkladığı son arpa fiyatı ile birlikte arpaya bir yıl içinde yüzde 140 zam yapıldığını bunun anlamının da küçükbaş havvancılığın tükenme noktasına gelmesi olduğunu belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü, “Bilindiği üzere 17.10.2022 tarihinde genel TMO tarafından 2022-2023 arpa satış fiyatı 5 bin 250 TL olarak açıklanmış, küçükbaş hayvan başına aylık 18 kilo olmak üzere dağıtımların yapılacağı belirtilmiştir. Açıklanan arpa satış fiyatına nakliye giderlerini de eklediğimizde önümüze ton başına 6 bin TL'yi geçecek olan bir tablo çıkmaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki açıklanan arpa satış fiyatı üreticinin beklentilerini karşılamanın çok uzağında olup, üreticinin somut durumunu, hayvancılık sektörünün yaşadığı krizi ve üreticilerin alım gücünde meydana gelen azalmayı dikkate almadan belirlenmiştir. Geçen seneye göre ofis arpa satış fiyatı, yaklaşık olarak yüzde 130 ile yüzde 140 aralığında artmış, buna rağmen küçükbaş hayvan satım fiyatları ise geçen seneye göre değişkenlik göstermemiş, peynir vb. hayvansal ürünlerin fiyatında ise artan maliyetler karşısında makul bir fiyat artışı yapılmamış, hayvancılık sektörü bitme noktasına gelmiştir. Üreticiler olarak yem, arpa, saman fiyatlarındaki fahiş artıştan dolayı birçoğumuz hayvanımızı satmak zorunda kalmakta olup bazı üreticiler ise hayvan sayısını azaltma yoluna gitmektedirler. En sık karşılaştığımız sorun ise artan yem, saman ve özellikle de arpa fiyatlarıdır” diye konuştu.
“ARPA ARTIŞ FİYATLARINA ARTIK DUR DENİLMELİDİR”
Doğan, açıklamasının devamında üreticinin yaz aylarında yerli üreticiden pahalı diye arpa almadığını daha uygun fiyat olur diye TMO’sini beklediğini ancak fiyatların yüksekliği nedeniyle üreticilerin şok olduğunu belirterek açıklamasını şöyle sürdürdü: “Zira hepimizin beklentisi arpa satış fiyatının makul seviyede olacağı yönündeydi. Ancak denetimsiz, kontrolsüz serbest piyasa fiyatlarının referans alınarak 5 bin 250 TL fiyatının belirlenmesi hakkaniyete aykırı olduğu gibi üreticinin yaşadığı halihazırdaki ekonomik sıkıntıları daha da derinleştirecektir. Zira sadece arpa, saman yem fiyatları değil ilaç, nakliye ve yayla kira parası da ciddi oranda artmıştır. Unutulmamalıdır ki hayvancılık sektöründe yaşanan sıkıntılı süreç sadece biz üreticileri etkilememekte, tarım, gıda sektörünü de etkilemektedir. Bu durumdan kaynaklı artan yem, arpa fiyatlarına artık dur denilmelidir. Zaten 2 yıldır yöremizde yaşanan kuraklıktan dolayı ciddi sıkıntı yaşadık, yaşıyoruz. Ekim ayının sonlarına gelmemize rağmen hayvanımızı yayladan kışlaklara getiremiyoruz. Bu durumdan kaynaklı hem hayvanlarımız telef olmakta hem de soğuk havadan dolayı hayvanlarımız, çobanlarımız ve bizler mağdur olmaktayız. Son olarak Gıda ve Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına, TMO Genel Müdürlüğüne ve ilgili tüm kurumlara buradan sesleniyoruz; Üreticinin sesini duyun, Üreticiler olarak bizler tükenme noktasına geldik. Yem, arpa fiyatlarını derhal indirin ve üreticiye destek olun”
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN ÜRETİCİSİNİN DESTEKLENMESİ AMACIYLA ARPA FİYATLARI MAKUL SEVİYEYE ÇEKİLMELİ
Naim Doğan, Tunceli ve Elazığ bölgesinde küçükbaş hayvancılık yaparak geçimini sağlayan üreticilerin beklenti ve taleplerini de beş madde halinde sıralayarak konuşmasını şöyle tamamladı:
"1- 17.10.2022 tarihinde müdürlüğünüz tarafından açıklanan arpa satış fiyatının makul seviyeye çekilmesini,
2- Arpa satış fiyatının tespit sürecine üreticinin de katılmasını sağlayıcı mekanizmaların oluşturulmasını,
3- Kontrolsüz bir şekilde değişen ve artan yem, arpa, saman fiyatları ile ilgili denetimlerin sıklıkla yapılmasını,
4- 2 ayda bir değil, her ay düzenli olarak arpa satışının yapılmasını, arpa dağıtımının hayvan sayısı gözetilerek ve hayvanın sağlıklı beslenmesini gözetecek miktarda yapılmasını,
5- Arpa satış fiyatları ile işletilecek takvimi hususunda üreticinin bilgilendirilmesini ve her sene eylül ayı başına kadar sürecin tamamlanarak fiyatların açıklanmasını talep ediyoruz."
Şavak-Der Başkanı'nın açıklamasından sonra birçok küçükbaş havyan üreticisi artık hayvancılığın tükenme noktasını geldiğini ve piyasaya yansıyan süt ve peynir fiyatlarının üreticiye yansımadığını berterek tepkilerini şöyle dile getirdiler: “Peynir fiyatları marketlerde 150 TL’ye kadar satılıyor ama tüccarlar bizde 35 liraya peynir alıyor mağdur oluyoruz arpa fiyatları her gün zamlanıyor bizler artık tükenme noktasına geldik etin kilosu 140 TL ama bizden alınan hayvanlara kilo başı 60 TL veriliyor devlet bizim sektör ile ilgilenmiyor bizler. de artık bu üretimden elimizi çekmek durumunda kalacağız”