Bileyicilik kaybolma tehlikesi yaşayan sektörlerden. Çok az kalan biley ustaları mesleklerinin ayakta kalması için önemli mücadeleler veriyor. Yıllar önce bileme makinası sırtında bu işi gezerek yapan ustalar neredeyse kalmadı. Mesleği dükkanlarda yapanlar ise bu mesleğin son temsilcileri pozisyonunda. Çünkü artık gençlerden bu alana ilgi duyan neredeyse kimse yok.
Geleneksel meslekler üzerinde en büyük tehdit olan gelişen teknoloji, bu sektörü olumlu da etkilemiş olumsuz da. Daha önce bilek gücüyle yapılan bileme işi son yıllarda farklı formlardaki makinalarla yapılıyor. Olumsuz etkilemiş çünkü ısınmada doğalgazın yaygınlaşmasıyla odun kesmek ve kırmak için kullanılan testere, das ve dehre denilen aletlere ihtiyaç kalmamış.
Sektörün mevcut durumunu ve evrildiği yeri 30 yıldan fazla bir süredir Van’da bileyicilik yapan Turan Duran ile konuştuk. Usta olan babasından bu işi öğrenen Duran, tüm ömrünü bu sektörde geçirmiş. Kent merkezindeki dükkanında kesici aletler bileyen Duran, aynı zamanda kendi ürettiği testere ve dışardan aldığı bıçak gibi aletlerin satımını da gerçekleştiriyor. Duran, kesici aletlerin tamirini yaptığını da sözlerine ekliyor.
Kent merkezinde bulunan dükkanında birçok kesici aleti bileyen Duran, gençlerin bu işte çalışmak istemediğini söylüyor
Teknoloji mesleği hem olumlu hem de olumsuz etkilemiş
Munzur Press’e konuşan Duran, şu sözleri kullanıyor: "Bu bir baba mesleği. '90’lı yıllardan beri sürdürüyoruz. Martta işimiz başlar sonbahara doğru azalmaya başlar. Daha çok köy yaşamında kullanılan çapa, orak, tırpan ve testere gibi aletleri biliyoruz. Ayrıca testere bizim imalatımızdır. Aynı zamanda satıyoruz. Bıçakları da il dışından getiriyoruz. Genelde işimiz testere ve bıçak üzerine oluyor. Yine ağaç kesmek için kullanılan das ve dehre dediğimiz kesici aletler var."
Bu işi yıllardır zevk alarak yaptığını aktaran Duran, babasından öğrendiği meslekte gençlerin çalışmak istemediğini belirtiyor. Bu yüzden yalnız çalışan Duran, "Hem makinalarla hem de el emeğiyle işimizi yapıyoruz. Bu işin kaybolmasını istemiyoruz. Teknoloji karşısında ayakta kalsın istiyoruz. Çünkü teknoloji birçok sektörü yok olmakla yüz yüze bıraktı. Örneğin ayakkabı dikiciliği veya eski tarz terzilik gibi. Doğalgaz kullanımı arttıkça odunlar ısınmada kullanılmamaya başlıyor bu da testere ve das ile dehre dediğimiz aletlerin kullanımının durma noktasına geleceği anlamına gelir. Onun dışında teknoloji karşısında nasıl mücadele ederiz bilmiyorum açıkçası." ifadelerine yer veriyor.
Bileyici Ustası Turan Duran, babasından öğrendiği işi yıllardır sürdürüyor
