Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerine bir buçuk aydan az bir süre kala çeşitli merkezlerden anket sonuçları neyi gösteriyor?
Belki de ilk kez bu kadar yerinde kullanımı ile ‘tarihi’ Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerine bir buçuk aydan az bir süre kala çeşitli merkezlerden anket sonuçları gelmeye devam ediyor. 6 Nisan tarihli Cumhuriyet’teki köşesinde Barış Terkoğlu’nun da dediği gibi anketler, sonuçları değil ama eğilimleri anlamada önemli olabiliyorlar ve her seçim öncesi sürecin olmazsa olmazı anketler, kimilerini mutlu ederken kimilerini ise öfkelendirebiliyorlar.
Bugün, son zamanlarda sonuçları kamuoyuna açıklanan birkaç saha araştırması üzerinde duracak ve 14 Mayıs’ta düzenlenecek seçimlere yönelik birtakım değerlendirmelerde bulunmaya çalışacağız.
İlki, Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi tarafından 27 ilde 2 bin 655 kişiyle yapılan ve Cumhurbaşkanı adaylarına yönelik araştırma sonuçlarını içermektedir. Bahse konu araştırma kapsamında sorulan sorulara verilen cevaplar dikkate değer olup, üzerinde durulması gerekmektedir.
Anket kapsamında sorulan sorulardan biri “İlk turda hangi adaya oy verirsiniz?” olmuş ve bu soruya katılımcıların yüzde 43,8’i Kemal KILIÇDAROĞLU, yüzde 39,2’si R. Tayyip ERDOĞAN cevabını vermiş. Muharrem İNCE ve Sinan OĞAN diyenler ise sırası ile %8,6 ve %2,7 olarak belirlenmiş. Ankete katılanların %2,8’i ‘Kararsızım’ demiş, %2,9’luk bir kesimi ise oy kullanmayacağını belirtmiş. Kararsızlar ve oy kullanmayacak olanlar dağıtıldığında KILIÇDAROĞLU’nun %46, ERDOĞAN’ın ise %41’e ulaştığı hesaplanmış. Seçimin ikinci tura kalması halinde hangi adaya oy verecekleri de sorulmuş ve bu kez cevapların %55,1’ini KILIÇDAROĞLU, % 44,9’unu ERDOĞAN oluşturmuş.
Ankete katılanların %75’i, M. İNCE’nin ikinci tura kalamayacağına hükmetmiş. Diğer yandan İNCE’nin aday olmasının seçimi nasıl etkileyeceği de araştırma kapsamında ele alınmış. Buna göre İNCE’nin adaylığının KILIÇDAROĞLU’nun ilk turda kazanmasını engelleyeceğini düşünenlerin oranı %30 olarak gerçekleşmiş. Bir etkisi olmayacağını ve buna rağmen seçimi KILIÇDAROĞLU’nun kazanacağını düşünenlerin oranı ise %21 olarak kayıtlara geçmiş. Aynı soruya "Bir etkisi olmaz, ERDOĞAN kazanır." diyenlerin oranı yüzde 29 olurken, "Bilmiyorum" yanıtını verenlerin oranı yüzde 9’da kalmış.
İkinci ise Toplum Araştırmaları Merkezi (İTAM) tarafından açıklanan, 11 Mart ile 22 Mart tarihleri arasında bin 115 kişinin katılımıyla gerçekleşen ve ülkedeki en önemli sorunun ekonomi olduğunu gösteren araştırmadır. Buna göre ülkedeki insanların büyük çoğunluğunun geçim sıkıntısı, işsizlik, enflasyon vb. şeylerden yakındığı ortaya çıkmış; örneğin araştırmaya katılanların yüzde 43,2’si, ülkenin en yakıcı sorununun “ekonomi” olduğunu söylemiş.
Araştırmada üzerinde durulan başlıklardan biri de deprem olmuş ve katılımcıların önemli bir kısmı, iktidarın depremin ardından bölgeye yeterli yardımı ulaştırmadığını, arama kurtarma çalışmalarını yeterince organize edemediğini, havaalanı ve yolların çökmesi sonucu lojistik faaliyetlerinin aksadığını belirtmişler. Araştırmaya katılanların yüzde 37’si hükümetin depreme ilişkin performansının "çok başarısız" olduğu konusunda hemfikir olmuş. Bu soruya "başarısız" yanıtını verenlerin oranı %20 olurken, genel olarak hükümeti başarısız bulanların oranı yüzde 60’a dayanmış. Buna karşı hükümeti ‘başarılı’ bulanların oranı %16, ‘çok başarılı’ bulanların oranı ise yüzde 15’te kalmış.
Araştırmada seçim öncesi dikkat çeken başka bir konu da katılımcıların "kesinlikle oy vermem" dedikleri aday sorusuna verdikleri cevaplar olmuş. Bu soruya ERDOĞAN yanıtını verenlerin oranı yüzde 46,6 olurken, KILIÇDAROĞLU diyenlerin oranı yüzde 44,3 olarak kayda geçmiş.